Od 1 stycznia 2019 r. właściciele mieszkań w blokach oraz domów jednorodzinnych stojących na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste, uwłaszczą się z mocy prawa tj. staną się właścicielami tych gruntów.

W przypadku bloków warunkiem do automatycznego przekształcenia gruntów oddanych do użytkowania wieczystego we własność niezbędne jest, aby co najmniej połowa liczby lokali stanowiła lokale mieszkalne. Zmiany te należy ocenić na plus. Po pierwsze własność jest prawem szerszym niż użytkowanie wieczyste i co najważniejsze nie jest ograniczone w czasie. Drugą istotną korzyścią jest brak ponoszenia corocznych opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Co prawda opłaty te zostaną zastąpione podatkiem od nieruchomości, jednak w praktyce koszt tych podatków powinien być dużo niższy.

Podstawą ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów i budynków ma stanowić zaświadczenie wydane przez właściwy organ.

Mimo, że przekształcenie następuje z mocy prawa (nie będzie potrzeby składania wniosków czy podań), nowe przepisy przewidują odpowiednią opłatę przekształceniową, która ma być spłacana w 20 rocznych ratach, każda w wysokości równej opłacie rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Opłata ma być wnoszona do 31 marca każdego roku. Na wniosek złożony nie później niż 14 dni przed dniem upływu terminu płatności właściwy organ będzie mógł rozłożyć opłatę na raty lub ustalić inny termin jej wniesienia, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Właściwy organ może również udzielić bonifikaty od opłaty za dany rok w odniesieniu do gruntów stanowiących własność. W przypadku wniesienia opłaty jednorazowej (za cały okres 20 lat) za przekształcenie gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, przepisy przewidują maksymalną bonifikatę od tej opłaty w wysokości 60% – w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w roku, w którym nastąpiło przekształcenie. Warto dlatego zastanowić się nad jednorazowym spłaceniem całej należnej opłaty za okres 20 lat.

Warto wiedzieć, że jeżeli właściciel nie zgadza się z wysokością opłaty jednorazowej, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości opłaty jednorazowej w drodze decyzji.

Zmiany w przepisach o których mowa wyżej dotyczą tylko gruntów zabudowanych na cele mieszkalne. Nie mają one zastosowania do gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste w innym celu.

Łukasz Zabłocki

Wszystkie artykuły z działu prawnego znajdziesz TUTAJ.

Łukasz Zabłocki – Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. W okresie nauki odbył półroczne studia na uczelni Universitat de Valencia w Hiszpanii. Obecnie odbywa on aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Olsztynie. Od 2015 r. prowadzi rodzinną Kancelarię Prawną w Mławie we współpracy z wieloletnim radcą prawnym Waldemarem Zabłockim i adwokatem Sebastianem Zabłockim.