Cukrzyca to plaga XXI wieku, zaliczona przez Światową Organizację Zdrowia obok otyłości, nadciśnienia tętniczego czy chorób nowotworowych, do grupy chorób cywilizacyjnych. Według szacunkowych danych na cukrzycę typu 2 choruje ponad 380 mln osób na świecie. W Polsce choroba ta dotyczy ok. 3 mln ludzi. Przewiduje się, że w ciągu najbliższych lat liczba ta znacznie wzrośnie. Cukrzyca istotnie pogarsza jakość życia, zmniejsza czas przeżycia (według ostatnich badań skraca życie nawet o 12 lat), a także istotnie wpływa na wzrost kosztów leczenia.

Wyróżnia się kilka typów choroby w zależności od przyczyn prowadzących do jej wystąpienia. W przypadku cukrzycy typu 1 główną rolę odgrywają przeciwciała, które niszczą komórki trzustki produkujące insulinę (hormon obniżający stężenie glukozy we krwi); w drugim typie choroby przyczyną jest oporność tkanek na działanie insuliny. Te dwa główne typy cukrzycy występują wśród ludzi z różną częstością. Najczęściej występującą postacią cukrzycy jest cukrzyca typu 2, i stanowi ona 90-95% wszystkich zachorowań. Za wzrost zachorowań odpowiada przede wszystkim siedzący tryb życia oraz kaloryczna dieta prowadzące do rozwoju otyłości. Zamiast spacerować przemieszczamy się samochodem, wolny czas spędzamy na kanapie ze słodką przekąską. Można powiedzieć, że w znacznej części sami zapraszamy chorobę do organizmu. Niepokoi też fakt, że ponad pół miliona osób w Polsce w ogóle nie wie, że choruje, a stan przedcukrzycowy, który u części osób może doprowadzić do rozwoju cukrzycy dotyczy kilku milionów osób. Co więcej cukrzyca t2 jest problemem nie tylko dorosłych, dziś występuje coraz częściej także u nastolatków.

Cukrzyca jest chorobą charakteryzującą się wysokim stężeniem glukozy we krwi (hiperglikemią); stan ten początkowo u większości chorych nie daje żadnych objawów; jednak utrzymując się przez dłuższy czas doprowadza często do nieodwracalnych powikłań – zaburzeń funkcji oczu, nerek, serca oraz naczyń krwionośnych. Dlatego tak ważne są badania przesiewowe – oznaczenie stężenia glukozy we krwi na czczo, aby wykryć osoby chore oraz narażone na rozwój choroby. U części chorych pojawiają się takie objawy jak wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, chudnięcie, które szczególnie powinny zwrócić naszą uwagę i skłonić do wizyty u lekarza.

Standardowe leczenie cukrzycy t2 obejmuje leki doustne oraz u części chorych stosowanie insuliny (hormonu wydzielanego przez trzustkę), podawanej za pomocą wstrzyknięć podskórnych. Mimo że osiągnięto ogromny postęp w dziedzinie leczenia cukrzycy, nie udaje się do końca właściwie wyrównać tego zaburzenia. Leczenie cukrzycy to nie tylko stosowanie odpowiednich leków; kluczową rolę w leczeniu oraz zapobieganiu tej chorobie odgrywa odpowiednia dieta, wysiłek fizyczny oraz chęć zrozumienia choroby przez pacjenta. Dzięki takiemu wielokierunkowemu działaniu możemy zredukować ryzyko wystąpienia choroby, a gdy już na nią zachorujemy skutecznie zapobiegać lub opóźnić rozwój groźnych powikłań.

lek. Marek Jakubiak

lek. Marek Jakubiak – Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; specjalista chorób wewnętrznych. Odbywał staż specjalizacyjny w dziedzinie diabetologii w Oddziale Chorób Wewnętrznych- pododdział Diabetologii i Zaburzeń Metabolicznych Szpitala Bielańskiego w Warszawie. Uczestniczy w licznych zjazdach naukowych poświęconych diabetologii oraz w odbywających się corocznie zjazdach Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.