Fot. pixabay

Pierwszy krok należy zawsze do palacza i sprowadza się do znalezienia w sobie wystarczająco silnej motywacji by rzucić palenie. Motywacja jest kluczem i powtarzają to niemalże wszyscy, którzy wygrali walkę z nałogiem.

Decyzja o rzuceniu będzie dojrzewała w Tobie stopniowo. W zależności od stopnia uzależnienia i osobowości, ten proces trwa dni, tygodnie, a nawet całe miesiące. Poniżej znajduje się lista 11 punktów autorstwa dr Nine Schneider z Uniwersytetu w Los Angeles. Odpowiadając na poniższe pytania dowiesz się jak silna jest Twoja motywacja do rzucenia palenia. Czym częściej udzielisz odpowiedzi “TAK , tym łatwiej przyjdzie Ci pożegnanie się z nałogiem.

Zmierz swoją motywację do rzucenia palenia

1. Czy chcesz rzucić palenie?
2. Czy powodem znajdujesz chociaż jeden powód do rzucenia?
3. Czy podejmowałeś(aś) już próby rzucenia palenia?
4. Czy wiesz w jakich sytuacjach palisz najczęściej i dlaczego to robisz?
5. Czy możesz liczyć na pomoc rodziny, przyjaciół, znajomych itp. w momencie rzucania palenia?
6. Czy członkowie Twojej rodziny są osobami niepalącymi?
7. Czy w miejscu, w którym pracujesz nie pali się?
8. Czy Twoja praca i tryb życia, jaki prowadzisz są zadowalające?
9. Czy orientujesz się, gdzie i w jaki sposób szukać pomocy, gdyby wystąpił problem z utrzymaniem abstynencji?
10. Czy wiesz, na jakie pokusy i trudności będziesz narażony(a) w okresie abstynencji?
11. Czy wiesz, w jaki sposób samemu poradzić sobie w sytuacjach kryzysowych?

Więcej na TAK czy na NIE? Nie zapominaj, że motywację można wzmacniać na wiele sposobów. Przeanalizuj również punkty w których odpowiedź brzmiała przecząco i postaraj się dociec z czego to wynika.

Zwiększ motywację do rzucenia palenia

Dowiedz się o paleniu jak najwięcej. Łatwiej zabrać się do robienia czegoś, o czym dużo wiemy. Jeśli zrozumiemy czym jest tak naprawdę nasz nałóg, nasza motywacja do walki z nim wzrośnie.

Poszerz wiedzę na temat tego co “siedzi” w Twojej głowie. Ludzie to dość skomplikowane istoty. Potrafimy nieświadomie stosować szereg psychologicznych sztuczek, które nie zawsze są dla nas dobre.

Analiza korzyści wynikających z rzuceniem. Świadomość tego, jakie korzyści da nam (i naszym bliskim) rzucenie palenia, będzie kluczowym elementem budującym naszą motywację.

Analiza negatywnych konsekwencji palenia. Nikt nie lubi tracić. Paląc tracimy wiele i kiedy uświadomimy sobie jaki koszt poniesiemy pozostając w nałogu, nasza motywacja zostanie znowu wzmocniona.

Zaplanowanie nagrody za wygranie z nałogiem. Nietrudno jest zaplanować sobie przyjemną nagrodę. Możemy na przykład postanowić sobie, że po pół roku niepalenia, za zaoszczędzone tym samym pieniądze, wybierzemy się na wymarzoną wycieczkę, lub kupimy coś na co teraz nas nie stać. Tym samym w mniejszym stopniu skupimy się na trudzie podejmowania walki, a myśl o nagrodzie pomoże nam dążyć do obranego celu.

Powiadomienie innych o naszym planie skończenia z paleniem. Jeśli publicznie zdeklarujemy się do rzucenia palenia, to w sytuacji gdy nie wdrożymy planu w życie, może to wytworzyć w nas wewnętrzne napięcie i w efekcie wpłynąć na obniżenie samooceny. Z obawy przed takimi konsekwencjami z większą wytrwałością będziemy dążyć do celu.

Od sukcesików po sukces. Zaczynając od wprowadzenia mniej wymagających zmian w naszym trybie życia, prawdopodobnie bez większego wysiłku odniesiemy sukces. Da nam to w efekcie wiarę i zwiększy motywację w starciu z dużo poważniejszym wyzwaniem jakim jest całkowite rzucenie palenia. Jeśli zaczniemy od zmian wymagających wielkiego zaparcia w działaniu, możemy ponieść porażkę, która następnie zniechęci do kolejnych działań.

Apel Fundacji „Promocja Zdrowia” z okazji Światowego Dnia Rzucania Palenia

W ostatnich dziesięcioleciach osiągnęliśmy w Polsce niezwykły postęp w walce z chorobami odtytoniowymi [1]. Na początku lat 90. spożycie tytoniu w Polsce należało do najwyższych na świecie. Rocznie sprzedawano ponad 100 mld papierosów. Od tego czasu poziom palenia spadł o ponad połowę, a w 2017 konsumpcja papierosów wyniosła około 40 mld sztuk [2]. Od kiedy Polacy zaczęli masowo rzucać palenie, gwałtownie spadać zaczęły również zachorowania i umieralność na choroby przyczynowo związane z papierosami, między innymi raka płuca, zawały serca, czy POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc) [1]. U mężczyzn w wieku 20-64 lata współczynnik umieralności z powodu raka płuca spadł w latach 1990-2017 o ponad połowę [3].

Ciągle jesteśmy jednak na początku drogi do zdrowia. Papierosy nadal pali około 8 mln Polek i Polaków [1].

Jedną z najważniejszych inicjatyw prowadzących do zerwania z tytoniem jest akcja „Rzuć palenie razem z nami”, stworzona w oparciu o odbywający się w Stanach Zjednoczonych od początku lat 70. „Great American Smokeout”. W Polsce akcja ta jest prowadzona od początku lat 90. przez Fundację „Promocja Zdrowia”. Historycznie jest jedną z najskuteczniejszych inicjatyw zdrowotnych w naszym kraju. W niektórych latach nawet do pół miliona byłych palaczy deklarowało, że zerwało z nałogiem właśnie dzięki akcji „Rzuć palenie razem z nami”. W jej wyniku miliony ekspalaczy w Polsce zyskało średnio o 10 lat życia [4].

Od samego początku specjalną grupą, do których skierowana jest nasza akcja, są rodziny spodziewające się dziecka. Z jednej strony postęp w walce z paleniem wśród kobiet w ciąży w Polsce jest niezwykły. Polska stała się krajem o jednej z najniższych częstości palenia kobiet w ciąży. Badania przeprowadzone w 1990 roku, obejmujące wszystkie kobiety rodzące w 3 województwach: olsztyńskim, białostockim i poznańskim, pokazały, że prawie 30% kobiet paliło w okresie ciąży [5]. W 2017 roku, 27 lat później, w badaniu przeprowadzonym na ogólnopolskiej próbie, w ciąży paliło już tylko ok. 6% kobiet [6]. Z drugiej strony, 6% kobiet palących w okresie ciąży to nadal około 25 tysięcy noworodków bezpośrednio eksponowanych na dym tytoniowy już w łonie matki. Badania naukowe wykazały, że ponad 50% czynników rakotwórczych znajdujących się w dymie papierosowym przenika przez łożysko i dostaje się do organizmu dziecka. Wykazano je między innymi w pierwszej porcji moczu, którą oddaje dziecko po urodzeniu. Dzieci te rodzą się zawsze mniejsze, gorzej przygotowane do życia, obciążone ryzykiem wielu schorzeń wynikających z palenia, takich jak nowotwory czy astma. Gdy ktoś z rodziny pali papierosy w domu, stanowi to dodatkową ekspozycję na dym poprzez wymuszone bierne palenie matki.

Fundacja „Promocja Zdrowia” proponuje, aby w tegoroczny „Światowy Dzień Rzucania Palenia” w Polsce, który przypada w czwartek 15 listopada, to właśnie rodziny spodziewające się dziecka uczynić głównym tematem akcji. Dzieci powinny być bezwzględnie chronione przed dymem papierosowym. Apelujemy do wszystkich Polaków, organizacji i instytucji, również do Państwa, o poparcie akcji i zaoferowanie wsparcia w rzucaniu palenia rodzinom, które oczekują dziecka.

z poważaniem,

prof. dr hab. n. med. Witold Zatoński