Fot: Muzeum Szlachty Mazowieckiej

Święto Trzech Króli oficjalnie rozpoczyna okres karnawału, czas zabaw, muzyki i ucztowania, który potrwa – jak każe wielowiekowa tradycja – do Środy Popielcowej, która w tym roku wypadnie dokładnie… w Walentynki 14 lutego.

Nazwa „karnawał” pochodzi od włoskiego carne vale, czyli w dosłownym tłumaczeniu „pożegnanie mięsa”, nawiązujące do następującej potem wstrzemięźliwości narzucanej przez Wielki Post. W dawnej Polsce czas zabaw nazywano „zapustami”, zaś ostatnie trzy dni karnawału to „mięsopust”. Szczególnie hucznie okres ten obchodzono na wsiach, czego wspomnienie możemy znaleźć dziś w literaturze i sztuce. Wyjątkowo barwnie i realistycznie wiejskie zwyczaje opisał w „Chłopach” Władysław Reymont.

W mazowieckiej tradycji oprócz hucznych zabaw dużą popularnością cieszyły się też jadące od dworku do dworku kuligi. Ciekawym mazowieckim zwyczajem, wywodzącym się z XVIII w., który przetrwał do naszych czasów, jest widowisko zwane „ścięciem śmierci”.  Każdego roku inscenizowane jest w ostatki (zwane kusakami) w jednym tylko miejscu w Polsce – Jedlińsku (powiat radomski).  Dawniej obrządek ścięcia śmierci był niezwykle rozbudowany i różnił się od współczesnej inscenizacji. Obecnie widowisko odbywa się według wierszowanego XIX-wiecznego opisu autorstwa ks. Jana Kloczkowskiego.

Nieodłącznym elementem mazowieckiej tradycji na dawnej mazowieckiej wsi są też grupy przebierańców. Postaci odgrywane przez wiejskich aktorów to najczęściej różnego rodzaju dziady, Cyganie, Żydzi, ale też diabły, wielkoludy i inne najdziwniejsze postacie.

W tym roku takie barwne i rozśpiewane korowody zobaczyć będzie można na XXXVII Przeglądzie Zespołów Zapustnych „Mazowieckie Zapusty 2018”– Muzeum Szlachty Mazowieckiej  zaprasza do miejscowości Nowa Krępa, gmina Przasnysz – 11 lutego 2018 r. o godz. 12.30.

red.