Fot. zdjęcie ilustracyjne

Ani urząd miasta, ani starostwo powiatowe nie mają obecnie żadnych możliwości czy warunków, które pozwoliłyby im na przyjmowanie uchodźców. Wiemy natomiast, że gotowe są na to struktury kościelne diecezji płockiej. Czy ten problem będzie dotyczył także naszej lokalnej społeczności?

Według oficjalnych danych Komisji Europejskiej do Polski trafi 11,5 tys. imigrantów. Czy Polska jest gotowa na przyjęcie tysięcy imigrantów?
Czy problem może dotyczyć również naszego miasta lub powiatu?

Kraje Unii Europejskiej, a w tym i Polska stanęły w obliczu wyzwania, jakim jest ogromna rzesza ( ok. 120, 160 a nawet jak podają niektórzy 380 tys.) imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, przedostających się nielegalnie do europejskich państw nadmorskich. Komisja Europejska postanowiła o rozdzieleniu napływającej fali imigrantów do państw członkowskich.

Na początek uporządkujemy pojęcia, których używa się w przekazach medialnych, lub potocznym słownictwie.

Imigranci, emigranci, uchodźcy, repatrianci.

O emigracji i emigrantach mówimy w sytuacji gdy ktoś skądś wyjeżdża. Motywy wyjazdu mogą być, polityczne, gospodarcze, religijne lub naukowe. Emigracja może mieć charakter dobrowolny lub przymusowy.
O imigracji i imigrantach mówimy, gdy ktoś gdzieś przyjeżdża. Możemy ją podzielić na legalną i nielegalną. Przyczyny imigracji mogą być analogiczne do przyczyn emigracji.
Migracja – ogólnie zmiana miejsca pobytu. Zjawisko występujące w sposób naturalny. Ze względu na przyczyny mówimy o migracji ekonomicznej lub politycznej.
Uchodźca to osoba, przebywająca poza ojczyzną, z obawy przed prześladowaniami w swoim kraju ze względu na narodowość, religię, rasę, poglądy polityczne.
Repatriant jest to osoba pochodzenia polskiego, powracająca do Polski celem osiedlenia.

Cudzoziemcy – czyj to problem?

Wszystkimi problemami związanymi z napływem i pobytem cudzoziemców w Polsce zajmuje się w rządowa agenda – Urząd do Spraw Cudzoziemców. (udsc)
Również wojewoda w ramach swoich struktur ma stworzony Wydział Spraw Cudzoziemców, a w ostatnim czasie powołał pełnomocnika ds. migracji.
Polska dotychczas nie zmierzyła się z problemem tak trudnej i masowej imigracji. Według danych udsc w roku 2014 wpłynęło łącznie 8195 wniosków o nadanie statusu uchodźcy, w tym 2318 od obywateli Ukrainy. W 2015 (dane z września) takich wniosków wpłynęło łącznie 7098.

Samorządy lokalne nie mają w wprost w swoich kompetencjach zadań związanych z zapewnieniem pomocy uchodźcom. Jednym wyjątkiem jest procedura podejmowania pracy przez cudzoziemców, gdzie starosta wydaje informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w ramach lokalnego rynku pracy. Drugim pomoc udzielana przez ośrodki pomocy społecznej.
Istnieje również szereg fundacji i stowarzyszeń zajmujących się pomocą humanitarną dla uchodźców.

Jaki jest plan?

Jednak zarówno organizacje pozarządowe, jak i Kościół Katolicki, który zadeklarował i zaapelował o pomoc dla imigrantów, pełnią rolę pomocniczą. Ważne jest w jaki sposób rząd zorganizuje system przyjmowania i opieki nad imigrantami.
Na dziś, według informacji udsc, w urzędzie został opracowywany plan przyjęcia uchodźców. Dotyczy on jednak tylko 2 tys. Uchodźców (pierwotnie podawana przez premier Kopacz liczba imigrantów, których przyjmie Polska)
Według tego planu pierwsi uchodźcy (z Syrii, Erytrei, Iraku) przebywający obecnie we Włoszech, w Grecji i na Węgrzech pojawią się w kwietniu 2016, a przesiedlani z państw spoza UE – w czerwcu 2016. Zakłada się przyjmowanie jednorazowo grup 150 osobowych.

Gdzie znajdą schronienie uchodźcy?

Uchodźcy trafiają do specjalnych ośrodków, gdzie czekają na przyznanie im statusu uchodźcy. Procedura powinna trwać maksymalnie sześć miesięcy, ale bywa że trwa dużo dłużej. Osoby przebywające w ośrodkach, dopóki nie uzyskają zgody na legalny pobyt, nie mogą pracować, ani samowolnie opuszczać ośrodka. Na dziś takich ośrodków jest kilkanaście, w tym 3 na terenie województwa mazowieckiego – w Warszawie, Podkowie Leśnej i Górze Kalwarii.
Urząd do spraw Cudzoziemców jednak szuka budynków, w których mógłby w razie potrzeby utworzyć nowe ośrodki dla uchodźców. Rzeczniczka urzędu Ewa Piechota informuje o tworzeniu bazy obiektów nadających się na przyjęcie uchodźców. Obiekty takie powinny pomieścić od 50 do 100 osób, mieć kuchnię, a przynajmniej jadalnię. Najlepiej także, by było w nich pomieszczenie na świetlicę. Dobrze też, gdyby w pobliżu znajdowała się szkoła, bo znaczną część podopiecznych ośrodków stanowią dzieci.

Porozmawiajmy o pieniądzach …

Unia Europejska zadeklarowała pomoc finansową dla państw związaną z kryzysem uchodźców. Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej, każdy kraj otrzyma 6 tysięcy euro na uchodźcę, jednocześnie przewidując karę w wys. 0,2% budżetu danego kraju dla tych, które odmówią.
Dziś każdy cudzoziemiec, który wystąpi o status uchodźcy, pierwszą pomoc otrzymuje od Urzędu ds. Cudzoziemców. Uchodźcy przysługuje zakwaterowanie, wyżywienie, opieka zdrowotna, jednorazowa pomoc pieniężna celowa, zasiłki opieki społecznej, bezpłatna komunikacja publiczna. Według Karoliny Majdzińskiej z SGH, szacunkowy średni koszt wsparcia, pieniężnego i niepieniężnego, na jednego uchodźcę to około 12 tys. złotych rocznie.

Czy imigranci znajdą schronienie w Mławie?

Czy temat, którym żyje cała Polska znajduje jakiś oddźwięk w Mławie? Z takim pytaniem zwróciliśmy się do władz miasta i powiatu, a także do Kurii Diecezjalnej w Płocku.
– Diecezja płocka jest gotowa do tego, aby włączyć się w przyjmowanie uchodźców, jednak w tej sprawie wciąż brakuje decyzji strony rządowej. W tej chwili czekamy na niezbędne regulacje. Bez nich nie można formalnie przyjmować na swoim terenie uchodźców – informuje Elżbieta Grzybowska, rzecznik prasowy kurii.

Z kolei rzecznik Urzędu Miasta w Mławie Magdalena Grzywacz zaznacza, że miasto każdego roku przyjmuje setki cudzoziemców. – Są to głównie imigranci zarobkowi. Mława aktualnie nie ma jednak możliwości, warunków i środków, do tego, aby przyjąć uchodźców – mówi Magdalena Grzywacz.

O tę kwestię zapytaliśmy także w Starostwie Powiatowym w Mławie. – Powiat nie dysponuje żadną bazą noclegową pozwalającą przyjąć imigrantów. To raczej zadanie dla służb wojewody i ewentualnie gmin – usłyszeliśmy od starosty mławskiego Włodzimierza Wojnarowskiego.

Poza kwestią działań urzędowych, pozostaje sfera decyzji o motywacjach czysto ludzkich.
Były prezydent Lech Wałęsa (honorowy obywatel Mławy) zadeklarował, że pomoże uchodźcom z Bliskiego Wschodu i jeśli będzie taka potrzeba, przyjmie ich nawet pod swój dach. O swoim pomyśle już dyskutuje z żoną.
Zadaliśmy więc takie pytanie staroście i burmistrzowi, czy gdyby była taka sytuacja przyjęli by do swojego domu uchodźców. – Bliźnim trzeba pomagać. Niestety nie mam warunków by przyjąć cudzoziemców do swojego domu – odpowiedział Wojnarowski. Od Burmistrza Sławomira Kowalewskiego natomiast, do momentu zamknięcia artykułu nie wpłynęła odpowiedź na to pytanie.

A wy, czy przyjęlibyście do swojego domu imigrantów z Syrii, Iraku , czy Erytrei?

Jesteśmy za a nawet przeciw?
Problem uchodźców, głównie zza wschodniej granicy nie wywoływał aż takich kontrowersji. Problem imigrantów głównie muzułmańskich spolaryzował opinie Polaków. Artykułowane są krańcowo skrajne opinie. Przywołajmy kilka podnoszonych argumentów , za i przeciw przyjmowaniu imigrantów.
Wybrane argumenty za:
1. Religijny: „Jak to możliwe, że w kraju z taką ilością katolików (i sporą liczbą protestantów i prawosławnych) w ogóle zastanawiamy się, czy przyjąć w Polsce potrzebujących?”
2. Historyczny: „Pamiętajmy, że podczas drugiej wojny Iran przyjął 116 tys. Polaków” „sami emigrowaliśmy do zachodniej Europy i USA”
3. Demograficzny: „Polska się wyludnia” „potrzebne są ręce do pracy”

Wybrane argumenty przeciw:
1. Sprawiedliwości społecznej: „Jest to niesprawiedliwe w stosunku do własnych obywateli. Kompletnie nie rozumiem tego uprzywilejowania w stosunku do arabskich imigrantów, którzy dostaną mieszkania i zasiłki.”
2. Kulturowy: „muzułmańscy imigranci raczej nie asymilują się ze społeczeństwem” „jesteśmy tylko przystankiem w drodze do atrakcyjniejszych krajów np. Niemiec”
3. Demograficzny: „wpuszczeni imigranci legalnie sprowadzą rodziny, czyli ich liczba wzrośnie 4-5-cio krotnie.” „tu będą meczety i prawo szariatu”

JK