Stowarzyszenie Historyczne Mazowsza Północnego i rodzina pielęgnują pamięć o Wacławie Grabowskim „Puszczyku”. Tym razem miejscem, gdzie go wspominano był Zespół Szkół w Radzanowie. W piątek, 28 lutego,  młodzież szkolna obejrzała film o por. Wacławie Grabowskim ps. „Puszczyk” – dowódcy ostatniego oddziału niepodległościowego działającego na Mazowszu Północnym. Filmowy przekaz uzupełniły – Olga Grabowska – stryjeczna wnuczka „Puszczyka”, prezes Stowarzyszenia Historycznego Mazowsza Północnego oraz Teresa Marchwicka-Grabowska – wiceprezes Stowarzyszenia.

red.

Porucznik Puszczyk-prezentacja

Wacław Grabowski urodził się 10 grudnia 1916 r. w rodzinie zarządcy majątku Krępa (pow. Mława). W okresie nauki w szkole średniej działał w harcerstwie. Uczestniczył w wojnie obronnej 1939 r. W okresie okupacji niemieckiej był żołnierzem ZWZ-AK w Obwodzie Mława. Służbę w oddziałach partyzanckich rozpoczął już w 1943 r. Służył w Kedywie (Kierownictwo Dywersji) Armii Krajowej i oddziale partyzanckim ppor. Stefana Rudzińskiego „Wiktora”. Po wejściu Armii Czerwonej działał w strukturze Ruchu Oporu Armii Krajowej (ROAK) w ramach batalionu „Znicz” dowodzonego przez kpt. Pawła Nowakowskiego „Łysego” (uczestniczył m.in. w udanej akcji z 2/3 czerwca 1945 r. na PUBP w Mławie, w wyniku której uwolniono 32 więźniów oraz zastrzelono 4 UB-eków). Po rozwiązaniu oddziału w 1945 r. (tzw. „akcja rozładowywania lasów” Jana Mazurkiewicza „Radosława”) „Puszczyk” zdołał przedostać się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Przez pewien czas służył w Polskich Kompaniach Wartowniczych. Stwierdził jednak, iż jego „miejsce jest w Polsce” i powrócił do kraju. Ponownie podjął działalność konspiracyjną, organizując nieduży oddział partyzancki operujący w powiatach Mława, Przasnysz, Działdowo i Ciechanów. Dowodził samodzielnym oddziałem wchodzącym prawdopodobnie w skład 16 Okręgu NZW. Po jego likwidacji nawiązał kontakt z Mieczysławem Dziemieszkiewiczem „Rojem”. Jego grupa, działająca w latach 1947–1953, nastawiona była na dotrwanie do zmiany sytuacji politycznej w Polsce i ograniczała swą aktywność do niezbędnej samoobrony i akcji aprowizacyjnych. Głośnym  wyczynem „Puszczyka” było m.in. przebicie się przez zasadzkę bezpieki w październiku 1952 r. w okolicach Konopek (od jego kul padło dwóch oficerów MBP i żołnierz KBW). Od jesieni 1951 r. oddział nie prowadził już żadnych działań dywersyjnych, będąc typową „grupą przetrwania”.

źródło: IPN