Na drugą połowę roku PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zaplanowały rozpoczęcie prac modernizacyjnych na kolejowym przystanku osobowym Mława Miasto.

W kwietniu PKP PLK dokonały wyboru oferty w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego pod nazwą: „Modernizacja peronów Mława Miasto na linii kolejowej nr 009”. Prace budowlane zostaną prowadzone w ramach Rządowego Programu Budowy lub Modernizacji Przystanków Kolejowych na lata 2021 – 2025. Zakończenie inwestycji przewiduje się na koniec czerwca 2023 roku.

Oszczędne zmiany

Oba perony na przystanku Mława Miasto zostaną wydłużone z dotychczasowych 300 do 400 metrów. Zatem będą też dłuższe o około 100 metrów od peronów na stacji Mława (potoczne zwanej Wólka). W ramach założonych prac peron pierwszy wydłużony zostanie w obie strony, tj. w kierunku północnym i południowym. Natomiast peron drugi będzie wydłużony w kierunku południowym – czyli w stronę dawnego przejazdu kolejowego. Dobudowana część peronów wyposażona zostanie w nowe oświetlenie. 

Wydłużenie istniejących peronów wykonane zostanie bez zmiany sposobu i miejsc dojścia do nich. Nie polepszy się dostępność do peronów w formie przejścia podziemnego. Tego typu rozwiązanie w ramach Programu Przystankowego zastosowano projektując tunel w Żurawicy na Podkarpaciu. Przyjmując podobne rozwiązanie na Mława Miasto pod dawnym przejazdem kolejowym  w ciągu ulic: H. Sienkiewicza i Szreńskiej, cała inwestycja okazałaby się bardziej efektywna. Zwłaszcza że z tunelu korzystaliby nie tylko podróżni ale też okoliczni mieszkańcy chcący przedostać się na drugą stronę torów w inne miejsca niż centrum handlowe. Taka możliwość stanowiłaby też alternatywne rozwiązanie w przypadku awarii wind.

Jednym z głównych celów zawartych w Programie Przystankowym miał być pozytywny wpływ na promocję transportu kolejowego przez dostosowanie infrastruktury przystankowej dla pasażerów o ograniczonej możliwości poruszania się. W przypadku Mławy sytuacja nie ulegnie widocznej poprawie. Jedynymi możliwościami przedostania się z jednego peronu na drugi nadal pozostaną schody lub windy, które ulegają częstym awariom. Wbrew obiegowym sloganom kolej nie tylko łączy ale też dzieli rozcinając układy osadnicze, tam gdzie nie natrafia na skuteczny sprzeciw lokalnych społeczności.

Jeszcze można coś ugrać

W ramach Programu Przystankowego będą mogły być realizowane inne zadania inwestycyjne związane z poprawą dostępności miejsc parkingowych dla podróżnych. W celu realizacji tych zadań na obszarze całego kraju, ma być przeznaczona dodatkowa pula środków finansowych w kwocie około 100 mln zł. Jednym z warunków budowy miejsc parkingowych będzie zawarcie umów z właścicielami terenu (PKP lub jednostkami samorządu terytorialnego). W umowach tych strony byłyby zobowiązane do ponoszenia kosztów utrzymania parkingów oraz ewentualnie do bieżącego zarządzania nimi. Ponadto w umowach dotyczących wybudowania miejsc parkingowych dla podróżnych zostanie wskazane, że zarządzający nie będzie uzyskiwał dochodu z działalności związanej z zarządzaniem parkingiem.

Przyjmując założenie, że kolejowy ruch pasażerski na przystanku Mława Miasto będzie stopniowo wzrastał, to lepszej okazji na rozwój tego miejsca i skorzystanie z neutralnej kosztowo inwestycji w najbliższych latach może już nie być. Parking dla samochodów od strony peronu drugiego ułatwiłby dostępność dla mieszkańców okolicznych osiedli i miejscowości, udających się w dalszą podróż pociągiem w kierunku Warszawy. W przypadku większych opóźnień pociągów w okresie zimowym. Możliwość oczekiwania w samochodzie na sąsiadującym z peronem parkingu łagodziłaby skutki braku poczekalni przyperonowej.

(Nie) zainteresowani przyszłością?

Projekt Programu budowy /modernizacji przystanków kolejowych na lata 2020-2025, był poddany konsultacjom publicznym. Udostępnienie projektu Programu nastąpiło poprzez stronę internetową Ministerstwa Infrastruktury oraz w wersji papierowej w siedzibie Ministerstwa. Informację o planowanych konsultacjach publicznych zamieszczono w prasie o zasięgu ogólnopolskim.

Jak wynika z treści Sprawozdania z konsultacji społecznych, zamieszczonego na stronie Ministerstwa, celem konsultacji było zebranie uwag i opinii władz samorządowych, przedstawicieli społeczności lokalnych, stowarzyszeń, organizacji branżowych oraz spółek sektora transportu kolejowego, odnośnie treści projektu Programu oraz kwestii z nim powiązanych, w zakresie rozwoju infrastruktury przystankowej dla regionalnych, międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozów pasażerskich w transporcie kolejowym, w ramach publicznego transportu zbiorowego. Uwagi można było zgłaszać pisemnie w terminie od 24 listopada 2020 r. do 2 stycznia 2021 r. Organem właściwym do rozpatrzenia uwag było Ministerstwo Infrastruktury (Departament Kolejnictwa).

Ogólnopolski Program Przystankowy w następstwie jego ogłoszenia po raz pierwszy przez Prezydenta RP w 2020 r., został poddany jako projekt konsultacjom. Początkowo zawierał 200 lokalizacji. W województwie mazowieckim wytypowano 20 lokalizacji. Na liście zadań do realizacji w ramach projektu Programu na terenie województwa mazowieckiego  pod pozycją numer 11 zamieszczono stację Mława oraz przystanek Mława Miasto.

W wyniku przeprowadzonych konsultacji łączna liczba zgłoszonych uwag wyniosła 299. Z tego 15 odnosiło się do treści samego projektu Programu a pozostałe 284 dotyczyły zadań inwestycyjnych przewidzianych do realizacji w całym kraju. Odnośnie zadań inwestycyjnych przewidzianych do realizacji w ramach Programu na terenie województwa mazowieckiego zgłoszono 9 uwag. W Mławie projekt Programu nie spotkał się z zainteresowaniem. Nie wpłynęły od władz samorządowych, przedstawicieli społeczności lokalnych, stowarzyszeń lub jakichkolwiek innych instytucji i organizacji uwagi dotyczące modernizacji przystanku kolejowego Mława Miasto oraz stacji Mława. Ostatecznie po zakończeniu konsultacji projektu Programu powstał nowy dokument o nazwie: Rządowy Program Budowy lub Modernizacji Przystanków Kolejowych na lata 2021 – 2025. Program powiększył się o ilość inwestycji przystankowych klasyfikując je według listy podstawowej oraz listy rezerwowej. Niestety na żadnej liście w Programie Rządowym nie znalazło się zadanie inwestycyjne w zakresie modernizacji peronów na stacji Mława, które wcześniej było na liście. Pozostał tylko przystanek Mława Miasto, zamieszczony pod pozycją numer 7 listy podstawowej dla województwa mazowieckiego.

Znikająca góra pieniędzy

W Załączniku do konsultowanego projektu Programu budowy /modernizacji przystanków kolejowych na lata 2020-2025, zawarto Listę zadań przewidzianych do realizacji. Dla lokalizacji Mława/ Mława Miasto ogółem oszacowano koszt na 13,2 mln zł. Pomimo tego, że zadanie inwestycyjne dotyczące stacji Mławanie uzyskało akceptacji ministerstwa i nie znalazło się na nowej liście Rządowego Programu. To szacunkowa kwota na modernizację peronów Mława Miasto figurowała przez pewien czas w dokumentach programowych w wysokości 13,2 mln zł. Dopiero w Sprawozdaniu z wykonania planu realizacji Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021−2025 za rok 2021, opublikowanym w czerwcu w 2022 roku uaktualniono lokalizacje i podano nowy szacunkowy koszt dla modernizacji peronów Mława Miasto w wysokości 3 mln zł.

W wyjaśnieniu dotyczącym rozbieżności w podanych kwotach PKP PLK poinformowało, że na etapie opracowania Programu ujęte były dwie lokalizacje: Mława i Mława Miasto. Obydwie inwestycje miały polegać na wydłużeniu peronów do 400 m. W trakcie prac nad Programem, podczas określenia zakresów poszczególnych inwestycji, planowanych do realizacji okazało się, że wydłużenie peronów na stacji Mława oznacza dla PKP PLK zbyt duży zakres prac (m.in. przebudowa układu torowego stacji, przebudowa sieci trakcyjnej, przebudowa urządzeń sterowania ruchem kolejowym czy też konieczność wykonania rozległych prac ziemnych), wymagający uzyskania decyzji środowiskowej, co finalnie uniemożliwiło realizację inwestycji w ramach Programu. Z uwagi na dostępny budżet Program wykluczał inwestycje wymagające uzyskania decyzji środowiskowych.

Więcej szczęścia miała stacja Działdowo, tam nie dopatrzono się takich trudności i 3 perony zostaną wydłużone odpowiednio o 90, 40 i 15 metrów. Wprawdzie również zmniejszono koszty szacunkowe z 10 do 4 mln ale to nie przeszkodziło w wyborze wykonawcy w trybie przetargowym i zaplanowaniu rozpoczęcia prac projektowych.

Pominięcie w inwestycjach stacji Mława może przyczynić się do powolnego spadku ilości pasażerskich przewozów dalekobieżnych. W przypadku nocnych długich pociągów zestawionych ze składów wagonowych z kuszetkami i wagonami sypialnymi długość peronu może mieć istotne znaczenie.

Nowoczesny budynek dworcowy na stacji Mława będzie argumentem zbyt słabym aby nadal zatrzymywały się tu pociągi dalekobieżne Spółki PKP Intercity. Dworzec położony na rubieżach miasta, ze słabą komunikacją publiczną w tym rejonie, nie jest tak potrzebny przewoźnikom kolejowym jak dawniej. Coraz częściej pasażer przychodzi tuż przed odjazdem pociągu z biletem kupionym w internecie, zamiast jak dotychczas w kasie dworcowej.

Wobec zaniechania inwestycji na stacji Mława istnieje spore  prawdopodobieństwo, że będzie powoli ulegała dalszej degradacji na tle stacji kolejowych w sąsiednich miastach.

autor: Krzysztof Kieglerski

https://www.facebook.com/Krzysztof.Kieglerski